เทคนิคการโค้ชชิ่ง และการเป็นพี่เลี้ยง 

(Coaching & Mentoring Techniques)

ดาวน์โหลดไฟล์ PDF

หลักการและเหตุผล

การเป็นพี่เลี้ยงและโค้ช เป็นกระบวนการถ่ายทอดความรู้ที่สำคัญอย่างหนึ่งในการรักษาและคงไว้ซึ่งมาตรฐานการทำงาน ในองค์กรคือ การสอนงาน หรือบางคนอาจจะเรียกว่า “On the Job Training” หรือเรียกง่ายๆ สั้นๆว่า OJT รวมถึงการ Coaching ที่สอนทั้งงาน ให้แนวคิด รวมถึงการให้กำลังใจ รวมถึงข้อแนะนำในการทำงาน เนื่องจากการสอนงานเป็นกับการทำงานเป็นนั้นไม่เหมือนกัน โดยต้องใช้ทักษะและความสามารถที่แตกต่างกัน การสอนงานคือการถ่ายทอดสิ่งที่มีไปสู่ผู้เรียนและผลของการสอนคือ ความรู้ ความเข้าใจ ทักษะและทัศนคติของผู้เรียนที่เปลี่ยนแปลงไปในทางที่ต้องการ ดังนั้น เพื่อให้ผู้ที่ทำงานเป็น ทำงานได้ กลายไปสู่การเป็นพี่เลี้ยง (Mentor) และผู้สอนงาน (Coach) ที่ดี

จึงต้องมีการพัฒนาและฝึกอบรมให้พี่เลี้ยงหรือโค้ชผู้สอนงานมีความรู้ความเข้าใจและมีความสามารถในการวิเคราะห์งาน การวางแผนการสอน จิตวิทยา ทักษะและเทคนิคการสอน รวมถึงวิธีการประเมินและติดตามผล

วัตถุประสงค์

• เพื่อเสริมสร้าง ทักษะ ความรู้ และทัศนคติที่ดี ในการเป็นโค้ชที่มีประสิทธิผลสูง และเพิ่มประสิทธิภาพและประสิทธิผลขององค์กรธุรกิจ
• เพื่อให้ผู้เข้าอบรมรู้และเข้าใจ เทคนิคในการสอนงานด้วยโมเดลต่างๆ
• เพื่อสร้างโค้ชที่มีภาวะผู้นำ และมีเทคนิคการโค้ชชิ่ง จะได้ดึงศักยภาพทีมงานออกมา ให้บรรลุเป้าหมายขององค์กรได้
• เพื่อให้เกิดความต่อเนื่องในการโค้ชชิ่งบุคลากรภายในองค์กร โดยผู้จัดการโค้ชชิ่งหัวหน้างาน และหัวหน้างานโค้ชชิ่งพนักงานระดับปฏิบัติการ เป็นการสอนวัฒนธรรมการโค้ชชิ่งให้เกิดขึ้นภายในองค์กร
• เพื่อค้นหาข้อมูลเชิงลึกของทีมงานที่จะสอนงาน หรือเป็นพี่เลี้ยงให้ตรงวัตถุประสงค์ขององค์กร
• เพื่อวิเคราะห์หาความต้องการของทีมงานที่ต้องรับการสอนงาน และการเป็นพี่เลี้ยง

 เนื้อหา

วันที่ 1

      5 ขั้นตอนในการสอนงาน (Five Basic Steps : On the Job Training and Coaching)

1. เตรียมการ (การสร้างแรงบันดาลใจ และแรงจูงใจ)

• วิธีการทำให้เกิดความรู้สึกเป็นกันเอง ผู้ที่จะเรียนรู้งานนั้นมีความใหม่ มีความกังวล หากได้รับการต้อนรับและให้ความเป็นกันเองได้ จะช่วยลดการเกิดความตื่นเต้น และทำให้การเรียนรู้ราบรื่นขึ้นได้
• แจ้งขอบเขตงาน ที่ทำการสอนงาน และวิธีสอบถามว่าได้รู้งานมาแล้วเพียงใด เพื่อลดการสอนงานที่ไม่จำเป็น หรือเพื่อให้แน่ใจว่ามีความรู้ในงานนั้นจริงๆ เพื่อสามารถวางแผนการสอนได้ถูกต้องว่าต้องเน้นย้ำตรงส่วนไหน
• เทคนิคการจูงใจต่างๆ ที่ทำให้เกิดความสนใจในการเรียนรู้ในสิ่งที่กำลังสอน เพราะเราไม่สามารถสอนในสิ่งที่คนไม่ต้องการเรียนรู้ได้
• วิธีการให้ผู้เรียนอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง ไม่ว่าการนั่งหรือยืน ด้านหน้า ด้านหลังผู้สอน ซึ่งรวมทั้งสถานที่ที่จะสอนงาน การบริหารควบคุมสิ่งที่มารบกวน (ฝึกปฏิบัติ) ปัญหา และสาเหตุหลักของปัญหา

2. แสดงให้เห็น

• การบอก การทำให้เห็นเป็นตัวอย่าง การอธิบายเหตุผล เป็นขั้นตอนที่สำคัญอย่างมากต่อความสำเร็จในการสอนงาน
• ในการสอนต้องมีการเน้นน้ำในจุดที่สำคัญ (Key Point) อยู่เสมอ ซึ่งจุดที่สำคัญ (Key Point) หมายถึงสิ่งที่หากทำไม่ถูกต้องจะทำให้งานนั้นเสียหาย หรือใช้เวลานานกว่า
• การสอนงานในแต่ละจุด ต้องทำให้ชัดเจนสมบูรณ์ โดยต้องทำการอธิบายช้าๆ ในประเด็นที่สำคัญ
• การแสดงให้เห็นนี้ ต้องมีการวางแผนเป็นอย่างดี เพราะว่าพนักงานมีความสามารถในการเรียนรู้จำกัด ต้องมีการพักและย้ำเป็นระยะๆ ระมัดระวังการสอนเกินกว่าความสามารถในการเรียนรู้ได้ในช่วงเวลานั้น ๆ

3. มีแบบจำลองสถานการณ์ให้ผู้เข้าอบรมฝึกปฏิบัติจริง

• วิธีการเตรียมให้ผู้เรียนทำการทดลองปฏิบัติ ทำการทบทวนจุดสำคัญ สรุปว่าต้องทำอะไรบ้างและอย่างไร
• การจัดให้มีการทดลองปฏิบัติจริง เมื่อผู้เรียนทำไม่ถูกต้อง ให้ทำการแก้ไขข้อผิดพลาดโดยทันที การสอนที่ดีต้องปล่อยให้ผู้เรียนทำถูกและทำผิด แล้วเปรียบเทียบเน้นน้ำสิ่งที่ถูก
• ให้ผู้สอนเน้นอธิบายในแต่ละจุดสำคัญ (Key Point)
• ทำให้แน่ใจว่าผู้เรียนมีความเข้าใจในจุดที่สำคัญ (Key Point)
• ให้ผู้เรียนฝึกอย่างต่อเนื่องจนมั่นใจว่าผู้เรียนสามารถปฏิบัติงานนั้นได้ รวมถึงการให้กำลังใจจากผู้สอน

4. เอกสารและสื่อประกอบการเรียนรู้

• รูปแบบเอกสารประกอบที่เหมาะสม และปลอดภัยต่อการรั่วไหลของข้อมูลความลับ ของบริษัท เช่น มีเฉพาะหัวข้อใหญ่ และหัวข้อย่อยที่สำคัญ แล้วให้ผู้เรียนทำแบบฝึกหัดทบทวน เขียนเพิ่มเติมลงในคู่มือ
• การใช้เทคโนโลยี สื่อมัลติมีเดียมาช่วยในการสร้างความน่าสนใจ ในการเรียนรู้
• กิจกรรม แบ่งกลุ่มระดมสมองการทำเอกสารและสื่อประกอบการเรียนรู้ที่เหมาะสมกับงานของท่าน

4. การสร้างสัมพันธภาพที่ดีต่อเพื่อนร่วมงาน ผู้ใต้บังคับบัญชา รวมถึงเทคนิคการให้คำปรึกษาเบื้องต้นในการสอนงานและการเป็นพี่เลี้ยง
5. Role Playing : การสอนงาน On the Job Training

• ระดมสมองปัญหา และอุปสรรค รวมถึงหาแนวทางป้องกันและแก้ไข

7. การ เป็นโค้ช/พี่เลี้ยง คืออะไร มีหน้าที่อย่างไร และแตกต่างจากบทบาทอื่นๆอย่างไร

• บทบาทการเป็นโค้ช/พี่เลี้ยง
• หน้าที่ และคุณลักษณะที่ดีของโค้ช/พี่เลี้ยง
• ตัวอย่างกรณีศึกษาการเป็นโค้ช/พี่เลี้ยง และการสร้างวัฒนธรรมที่ประสบความสำเร็จ

8. ระดมสมอง การสอนงาน On the Job Training และ การเป็นพี่เลี้ยง (Mentor) ในแบบองค์กรของท่านคือแบบใด

- สรุป ถาม-ตอบ

วันที่ 2

1. หลักการ Coaching ด้วยหลักการต่างๆ เช่น NLP (Neuro Linguistic Programming) , G-R-O-W , 4I , การโค้ชชิ่งตามจุดแข็ง

• บทบาทของโค้ชในองค์กร - หลักสำคัญของการเป็นโค้ช และการเตรียมตัวเพื่อการเป็นโค้ช
• การโค้ชด้วยหลักการ 4I ,NLP (Neuro Linguistic Programming) , G-R-O-W - ความเชื่อผิดๆ เกี่ยวกับการเป็นโค้ช

2. เทคนิคการฟัง 4 ระดับ (Listening Technique) ทักษะการฟังที่ดี โดยเฉพาะ การรับฟังอย่างเข้าอกเข้าใจ (Empathic Listening) และการสร้างทัศนคติที่ดีต่อตนเองและผู้อื่น และการให้ข้อมูลย้อนกลับเพื่อพัฒนา (Feedback ) ด้วยเทคนิค 3S

• หลุมพรางการให้ข้อมูลย้อนกลับ
• เทคนิค 3S คืออะไร นำมาใช้อย่างไร

3. ฝึกปฏิบัติ การ Coaching ด้วยหลักการ NLP (Neuro Linguistic Programming) , G-R-O-W , 4I , การโค้ชชิ่งตามจุดแข็ง

• ระดมสมองปัญหา และอุปสรรค รวมถึงหาแนวทางป้องกันและแก้ไข

4. กิจกรรม โค้ชชิ่ง มาสเตอร์ (Coaching Master)
5. การเป็นโค้ชเพื่อผลงานที่เป็นเลิศ (Coaching for High Performance)

• เข้าใจคุณลักษณะการเป็นโค้ชแบบการเป็นหุ้นส่วน
• เทคนิคการใช้คำถามเชิงสร้างสรรค์
• การโค้ชให้ตรงกับเป้าหมายขององค์กร และสร้างประโยชน์ที่องค์กรจะได้รับ

6. การติดตามผล

• ทำการระบุผู้ที่เป็นโค้ช (Coach) หรือผู้ที่สามารถให้ความช่วยเหลือ
• ทำการตรวจสอบความเข้าใจบ่อยๆ และเปิดโอกาสให้พนักงานสอบถามในสิ่งที่ไม่เข้าใจ
• กำหนดระยะเวลาในการทบทวน เรียนรู้งานในครั้งต่อไป
• การออกแบบกิจกรรมรณรงค์ให้ผู้เรียนมีแรงจูงใจในการเรียน และทำงาน การมอบรางวัลต่างๆ

สรุปการบรรยาย ถาม-ตอบ

การประเมินผล

• การทดสอบความรู้ของผู้เข้ารับการฝึกอบรม (Pre test - Post test)
• มีระบบการประเมินผลในการฝึกอบรม และนำมาวิเคราะห์เพื่อชี้วัดความสำเร็จ

 รูปแบบการฝึกอบรม

บรรยาย และ Workshop กรณีศึกษา ฝึกปฏิบัติ

ระยะเวลา

2 วัน